Annemin sahiplendiği altınların zekatını vermeli miyim?
S.a Hocam benim düğünde takılan altınlarım vardı. Anneme verdim saklasın diye. İlk sene zekatını verdim. 2 senesinde annem altınlarınızı vermiyorum dedi. Bana zekat düşer mi? Annemin bu tutumu doğru mudur? Bunu öğrenmek istiyorum. Kolay gelsin
Aleykum Selam Değerli Kardeşimiz;
Sizin takılarınız alacak hükmündedir. Annenizin tavrından sebebiyle de zayıf alacaklar kısmına girmektedir. Alacağın zekatı ise ele geçtikten bir yıl sonra farz olur.
Alınacak borcun zekatı ele geçtikten sonra verilebilir, ele geçmeden vermek farz kılınmamıştır. Zira zekatın farz olmasının şartlarından biri de nisaba tam malik olmaktır.
Zekatın farz olmasının şartlarından birisi de, temellük yani kişinin mala tam sahip olmasıdır.
Tam temellük, malın kişinin elinin altında bulunmasıdır. Mal, bulunduğu halde, kişinin elinin altında olmazsa, (eline almadan önce, kadının kocasında olan mehri gibi) veya mal elinde olduğu halde, kişi ona tam sahip olmazsa, (mükatep veya borçlu gibi) bu gibi kimselere zekat vermek farz olmaz. (El İhtiyar)
İmam-ı Azam Ebu Hanife’ye (ra) göre, borçlar üç mertebededir:
a)- Zayıf Alacaklar: Bunlar, vasiyyet gibi, asla hiç bir şeyin karşılığı olmayan borçlarla; mehir, muhalaa, dem-i amd'den musâlaha, diyet ve kitabet gibi mal olmayan şeylerin bedelleri olarak sabit ve hasıl olan ve talep edilen borçlardır. Bunlar, alınıp, üzerinden 1 bir yıl geçmedikçe, zekatlarının verilmesi gerekmez.
b)- Vasat Alacaklar: Ticaret malları veya hayvanlar gibi olmayan malların bedelleri (yani, havaic-i asliyeden olan, yenilen, içilen, giyilen ve benzeri malların bedelleri ile, kiralanan ev ve akarların ücretleri gibi şeylerden dolayı olan alacaklar, Vasat Alacaklardır. Sahih olan rivayete göre, bu borçların bir sene geçmesinden sonra, alınan nisab miktarının zekatı verilir.
c.- Kuvvetli Alacaklar: Ticaret mallarının bedeli (yani, yanında bir- sene baki kalarak zekatı lazım gelen paralar, emsali mallar ve sevâimin" bedeli olan alacaklar da, Kuvvetli Alacaklaradır. Bunların miktarı, nisaba baliğ olur ve üzerinden de bir yıl geçerse, alındığı zaman zekatı yerilir.
Annenizin bu tutumu altınları almakta herhangi bir hakkı varsa doğru olabilir. Ancak altınlar üzerinde bir hakkı yok altınlar tamamen size aitse bu tutum yanlış olur. Güzel bir üslupla altınlarınızı istemeli, ancak bunu yaparken kalbini kırmamaya özen göstermelisiniz. Zira dinimiz anne-baba hakkına büyük önem vermektedir.
“Allah’ın rızası anne-babanın rızasıdır.” (Tirmizi)