Hayvan kesiminde besmele çekmenin hükmü nedir?
Hayvan keserken besmele çekmek farz mıdır? Besmele çekmeden kesilen hayvanın eti haram olur mu?
İslâm, bir hayvanı keserken Allah'ın (cc) adının anılması prensibini getirmiştir. Başka ilâh anılarak, putlar adına veya kasten besmele terk edilerek kesilen hayvanın etini haram kılar.
“Ve üzerine Allah’ın ismi anılmamış olan (besmele ile kesilmemiş hayvan) lardan yemeyin! Çünkü o gerçekten bir isyandır! Ve şüphesiz ki şeytanlar, dostlarına (helâl haram hakkında) sizinle mücadele etmeleri için elbette telkinde bulunurlar. Eğer onlara uyarsanız, muhakkak ki (haramı helâl saymakla) siz de elbette müşrik kimselersinizdir.” (En'am, 121)
Hz. Peygamber (asm):
"Allah'ın adı anılarak kanı akıtılan hayvanın etini yeyiniz" buyurmuştur. (Buhârî, İbn-i Mâce)
İslam hukukçularının çoğunluğuna göre, hayvanı keserken besmele hatırlanırsa, çekmek farzdır. Fakat unutulduğu zaman eti yenilir. Bunlara göre sadece kasten terk edilince, kesilen hayvanın eti yenmez.
İbn Abbas'tan (ra) rivayet edildiğine göre;
Bir gün hayvan kesen, fakat besmeleyi unutan birisinin durumu sorulduğunda şöyle demiştir:
"Aziz ve Celîl olan Allah'ın adı, her müslümanın kalbinde mevcuttur. Onun kestiğini yeyiniz" (Buhârî, Ebu Davud)
Şafiilere göre;
Hayvan kesilirken besmele çekmek sünnettir. Ayette, haram kılınan şeyler; leş, akıtılmış kan ve domuz eti olarak sayılmış, kesilirken besmele terk edilen hayvan zikredilmemiştir.
“De ki: “Bana vahyolunanlar içinde bunu (bu haram dediklerinizi) yiyecek olan bir yiyici kimseye, haram kılınmış bir şey bulmuyorum; ancak (o şeyin) ölü (usulünce kesilmeden veya avlanmadan ölen bir hayvan) veya akıtılmış kan veya domuz eti, ki o pistir, veya (kesilirken) üzerine Allah’dan başkasının adı zikredilmiş
(olmakla açıkça işlenen) bir fısk olması müstesna...” (En'âm, 145)
“Hz. Peygamber bu üç şeyin dışındakilerin haram kılındığını söylemekle yükümlü tutulmuştur. Kesilen bir hayvanın haram olması, üzerine Allah'tan başkasının adını anma yüzündendir.” (Kâsanî)
Malikiler ise;
"Kesilirken üzerine Allah'ın adı zikredilmeyen hayvanların etini yemeyiniz" (En'âm, 121) ayetinde unutma veya terk etmeden söz edilmediği için, besmeleyi mutlak olarak farz kabul ederler. (Fıkh’ul-İslâmî)