Bir aileye bir kurban yeterli midir?
Aile reisinin kestiği kurban tüm aile fertleri için yeterli olur mu? Aile fertlerinin her biri için ayrı ayrı kurban kesmek gerekir mi?
Bir koyun kurban etmek, tüm ev halkı için yeterlidir.
İmam Mâlik (ra) , El-Leys (ra), Şafiî (ra), El-Evzâî (ra), İmam Ahmed (ra) ve İshak (ra) şu rivayete dayanarak aile reisinin bir kurban kesmesinin tüm aile fertlerine yeteceğini söylemişlerdir:
"Peygamber (asm) hayatta iken adam kendisi ve ev halkı için bir davarı bayramda kurban ederdi. (Ve ondan) yerlerdi, yedirirlerdi. (O devirden) sonra halk (çok sayıda kurban kesmekle) iftihar etmeye başladı. Nihayet durum gördüğün hale dönüştü" (Muvatta, Tirmizî, İbn Mâce)
Abdullah Bin Hişam'dan (ra) rivayet edilen:
"Peygamber (asm) tüm ev halkı için sadece bir koyun kurban ederdi" mealindeki hadis-i şerif de bu görüşte olan âlimlerin delillerindendir.
Hanefi âlimleriyle İmam-ı Sevrî'ye göre ise, bir koyun kurban olarak ev halkından sadece bir kişiye yetebilir. Bu bakımdan ev halkından dinen zengin sayılan her ferdin ayrı ayrı kurban kesmeleri icap eder." (Müsned)
Hanefî âlimleri; bu meselede takip ettikleri usulü şöyle açıklıyorlar:
"Uhdiyede (kurbanda) esas olan kan akıtmaktır. Kan akıtmak ise ayrışma kabul etmez. Kıyasla verilen mantıkî sonuç budur. Fakat deve ile sığır cinslerinin ayrışma kabul ettiği ve dolayısıyla bir devenin ya da sığırın yedi kişi tarafından ortaklaşa kesilebileceği kıyasa aykırı olarak nassla sabit olmuştur.
Fakat; davar cinsi hakkında böyle bir nass sabit olmadığından, koyun hakkında mantıkî hükümler bakîdir. Bu sebeple bir koyun sadece bir kişi için kurban olmaya yeterlidir. Bir ailenin tüm fertleri için yeterli değildir. Bir ailenin tüm fertleri için bir koyun kurban etmenin caiz olduğunu ifade eden hadislerle ifade edilmek istenen mana bu kurbanın, ailenin diğer fertlerinden kurban kesme mükellefiyetini düşürebileceği değil, sadece onun sevabına aile fertlerini ortak kılmanın caiz olduğudur." (Müsned)