Anne-babaya hürmet ve itaat etmenin mükâfatları nelerdir?
Anne-babaya hürmet ve itaat etmenin dünya ve ahiretteki mükâfatları nelerdir? Salih evlatlara va'dedilen müjdeler nelerdir?
“Veysel Karâni’nin kavuştuğu bütün ihsan ve dereceler, annesine yaptığı iyilik sebebiyledir.” (Riyaz’ün Nasihîn)
“Anneye yapılan iyiliğin sevabı evlada iki kat olarak verilir.” (İhya-u Ulumi’d-Din)
“Hz. Musa’nın (as) Cenab-ı Hak ile konuşması esnasında Rabb’inin huzuruna çabuk varan, arşın gölgesinde bir adam görür ve bulunduğu makama imrenir. Ve:
“Herhalde bu adam pek keremli olmalıdır.” der. Rabbinden adamın ismini söylemesini ister. Allah-u Teâlâ (cc) adamın ismini söylemez ve:
“Ama sana onun üç amelini söyleyeceğim” buyurarak şunları bildirir;
“Allah’ın kendilerine lütufta bulunduğu insanları kıskanmazdı, ebeveynine karşı gelmezdi, laf taşımazdı.” (İhya-u Ulumi’d-Din)
Abdullah Bin Mesud (ra) der ki:
“Rasulullah (asm)’a:
“Hangi iş ve davranış Allah’a daha sevimlidir?” diye sordum. O da:
“Vaktinde kılınan namazdır.”dedi. Ben:
“Sonra hangisi?”
“Ana-babaya iyilik etmek.”
“Sonra hangisi?”
“Allah yolunda cihad etmektir.” buyurdu. (Buhârî, Müslim)
“Ana-babanın yüzüne sevgi ile bakmak ibadettir.” (Ebu Nuaym)
Resülullah (asm) anne-babanın yüzüne şefkatle bakanın sevabı hususunda şöyle buyurmuştur:
“Kim ana-babasının yüzüne şefkat ve merhametle bakarsa, Allah Teâlâ onun için makbul olan bir haccın sevabını yazar.” (Nehc’ul- Fesaha)
Peygamber Efendimiz (asm) “Ana-babanın yüzüne merhametle bakana, hac ve umre sevabı yazılır.” buyurunca:
“Günde bin defa bakarsa da böyle midir?” denildi. Cevaben buyurdu ki:
“Günde yüz bin defa baksa da...” (Riyaz’ün Nâsihin)
Onun sözünü dinlemek maksadıyla annesinin yanına, yakınına sokulan kimsenin mertebesi Allah (cc) katında kılıç sallayan kimsenin mertebesinden yüksektir. Amellerin en hayırlısı annenin yüzüne bakmaktır.
“Annesinin ayağını öpen, Cennetin eşiğini öpmüş olur.” (Şir’at-ül İslam)
“Kişi küçük çocuklarının rızkını temin için çalışmaya çıkarsa, Allah yolundadır. Yaşlı anne babasının bakımı için çıkarsa, Allah yolundadır. Nefsini harama karşı korumak için çıkarsa, Allah yolundadır. Yok, eğer gösteriş ve başkalarına öğünmek için çalışmaya çıkarsa şeytan yolundadır.” (Taberânî)
“Allah’ın rızası ana-babanın rızasındadır.” (Riyaz’ün Nâsihin)
“Anne-babasını razı ederek sabahlayan, kimse için cennette iki kapı açılır. Aynı şekilde onları razı ederek akşamlayan kimse için de böylesi vardır. Eğer birini razı ederse, bir kapı açılır. Kendisine zulmetseler de, zulmetseler de, zulmetseler de (onları razı etmeye çalışmalıdır).
Kim ebeveynini kızdırdığı halde sabahlarsa ona da cehennemde iki kapı açılır. Onları kızdırarak akşamladığı zaman da yine kendisi için cehennemde iki kapı açılır. Eğer birini kızdırırsa bir kapı açılır. Kendisine zulmetseler de, zulmetseler de, zulmetseler de durum değişmez.” (Beyhâkî)
Bir adam Hz. Ömer’e gelerek katil olduğunu söyler ve ne yapması gerektiğini sorar. Hz. Ömer (ra) adama;
“Annen sağ mı?” diye sorar. Adam;
“Değil” deyince bu defa;
“Baban sağ mı?” diye sorar. Adam;
“Evet” deyince;
“Ona iyilik ve ihsanda bulun!” der ve şöyle devam eder; “Eğer bu adamın annesi hayatta olsaydı da, adam ona iyilik ve ihsanda bulunsaydı cehennem ateşinin onu asla yemeyeceğini umardım.” (İbn-i Receb)
Bir adam Resülullah’a (asm) gelerek:
“Ya Resülullah! Allah’tan başka hiçbir ilah olmadığına, senin Allah’ın peygamberi olduğuna inanıyorum. Beş vakit namazı kılıyor, malımın zekâtını veriyor ve Ramazan orucunu tutuyorum.”dedi. Bunun üzerine Resülullah (asm) :
“Anne ve babasına karşı gelmedikçe bunları yerine getirerek bu hal üzere ölen, şüphesiz kıyamet günü nebîlerle, sıdıklarla ve şehitlerle (inanç ve imanları çok kuvvetli olanlarla) -iki parmağını yan yana getirerek- böylece birlikte olacaktır.” buyurdu. (İmam-ı Ahmed, Taberânî)
“Ana-babasına iyilik eden evlat, Peygamberlerle beraber Cennete girer.” (İmam Rafii)
“Bir müslümanın, vermek istediği sadakayı annesi-babası müslüman iseler onlar için vermesinde hiçbir beis yoktur. Bu bakımdan o verilen sadakanın ecri, anne-babasına yazılır ve bir o kadarı da, onların ecirlerinden hiçbir şey eksilmeksizin, sadakayı veren kimsenin defterine yazılır.” (Taberânî)
“Anne-babaya yapılan iyilik, namazdan, sadaka, hac, umre ve Allah yolundaki cihaddan daha üstündür.” (Ebu Ya’la, Taberânî)
Adamın biri hicret üzerine bağlanmaya geldiği Hz. Peygambere (asm) şöyle dedi:
— Babamı ve annemi ağlatmadan sana gelemedim!
— O halde dön ve onları: ağlattığın gibi güldür.” (Ebu Dâvud, Nesâî, İbn Mâce, Hâkim)
Resülullah’a (asm) bir adam gelerek:
“Allah’tan sevap almak için hicret ve cihat etmek üzere sana bağlanıyorum.” deyince Hz. Peygamber (asm):
“Annen baban hayatta mı?” diye sordu. Adam:
“Evet, ikisi de yaşıyor.” diye cevap verdi.
“Allah’tan sevap istiyor musun?”
“Evet ya Resülullah.”
“Öyle ise annene-babana dön ve onlara iyi davran. (Onlara yardımcı ol buyurdu)” (Müslim)
Ebu Said El-Hudrî (ra) şöyle anlatıyor:
“Adamın biri Yemen'den Hz. Peygamber’e (asm) gelip cihada katılmak istediğini” söyledi. Hz. Peygamber (asm) ona şöyle sordu:
— Yemen'de annen ve baban var mı?
— Evet var.
— Onlar sana (gelmen için) izin verdiler mi?
—Hayır!
Bunun üzerine Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurdu:
— O halde dön! Anne ve babanın yanına git! Onlardan izin iste. Eğer izin verirlerse (Allah yolunda) cihad et. Aksi takdirde gücün yettiği kadar onlara hizmet et. Çünkü tevhidden sonra Allah'ın huzuruna götüreceğin en iyi ibadet, anne-babana yaptığın hizmettir.” (Ahmed, İbn Hibban)
“Ömrünün uzun olmasını, rızkının artmasını isteyen kimse anne-babasına iyilik etsin. Yakınlarıyla ilişkisini sürdürsün.” (Enes Bin Malik)
“Anne-babasına iyilikte bulunana müjdeler olsun. Allah onun ömrünü uzatır.” (Taberânî, Hâkim, Esbehânî)
“Ana-babaya ihsan, bedbahtlığı saadete çevirir, ömrü uzatır ve insanı kötü ölümden korur.” (Ebu Nuaym)
“Başkalarının hanımlarına iffetli davranın ki; sizin hanımlarınız da iffetli ve namuslu olsunlar. Babanıza ve büyüklerinize iyilik yapınız ki; çocuklarınız da size iyilikte bulunsunlar.” (Hâkim)
“Ana-babanıza ihsan ederseniz, çocuklarınız da size ihsan eder.” (Taberani)
"Kim ana babasından birinin namına haccederse bu, (borcunu ödemeye) kâfi getir ve semada babasının ruhuna müjdelenir. Âsi olsa bile bu sebeple o kişi Allah katında itaatkâr olarak kayda geçer."
Diğer bir rivayet şöyledir:
"Babası için bir hac, kendisi için yedi hac (sevabı) yazılır." (Cem’ul Fevaid)
“Kesinlikle makbul olan üç dua vardır; zulme, haksızlığa uğrayan kimsenin duası, misafirin duası ve ana babanın çocuklarına duaları…” (Tirmizî)
“Kelime-i şehadet ve anne babanın evladına yaptığı dua hariç her şey ile Allah-u Teâlâ arasında bir perde vardır.” (İbn-ün Neccar)
"Babanın duası perdeyi deler (kabul makamına ulaşır)." (Kütüb-i Sitte)